Muốn phát triển, sản phẩm cá tra cần được chế biến tinh

(TBKTSG Online)- Các đại biểu là doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà quản lý dự hội thảo “Thực phẩm công nghiệp và sự cần thiết của công nghệ chế biến cho ngành thủy sản Việt Nam” tổ chức tại Cần Thơ sáng nay (8-4), đã đồng thuận rằng, ngành cá ra Việt Nam muốn tiếp tục phát triển, ngoài sản phẩm phi-lê đông lạnh, phải đầu tư cho sản phẩm tinh chế để mở rộng cả thị trường xuất khẩu và nội địa.

Quang cảnh hội thảo về chế biến cá tra sáng ngày 8-4-2015 tại Cần Thơ.

Ảnh trang báo SaigonTimes Daily

Ông Nguyễn Việt Thắng, Chủ tịch Hiệp hội Cá tra Việt Nam (VPA – Vietnam Pangasius Association), cho biết công nghệ chế biến cá tra đã có nhưng các doanh nghiệp mới chỉ dừng lại ở chế biến thô, phi-lê đông lạnh - dòng sản phẩm mà cả thị trường xuất khẩu và trong nước đang giảm dần sức tiêu thụ so với sản phẩm tinh chế. “Tới đây, VPA sẽ giúp doanh nghiệp đầu tư mạnh cho công nghệ chế biến hiện đại, có thể chế biến được tất cả con cá tra kể cả đầu, da để có sản phẩm giá trị gia tăng cung cấp cho thị trường”, ông Thắng nhấn mạnh.

Theo ông Võ Hùng Dũng, Giám đốc Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh Cần Thơ, cả nước hiện có hơn 300 điểm bán thực phẩm chế biến của Nhật Bản, đa phần từ nguồn cá nguyên liệu nhập, trong khi còn quá ít doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào đây.

Vừa đi khảo sát hai thị trường Mỹ và Trung Quốc về, ông Dũng cho biết cả hai thị trường lớn này đều ưa chuộng sản phẩm cá tra được tự họ tiếp tục chế biến đa dạng từ hàng phi-lê đông lạnh nhập của Việt Nam. Ông Dũng kể: “Cuối tháng ba rồi, tại một lễ hội ẩm thực của Trung Quốc, họ đã tổ chức thi nấu 60 món ăn từ con cá tra nhập của ta. Ông chủ tịch lễ hội này nói rằng, họ có thể chế biến được 600 món từ cá tra vì nó rất phù hợp với người tiêu dùng Trung Quốc”.

Ông Võ Hùng Dũng, người đồng thời là Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký VPA, cho biết chỉ trong hai tháng đầu năm nay, thị trường Trung Quốc đã nhập gần 19,2 triệu đôla Mỹ hàng cá tra đông lạnh Việt Nam, tăng 58% so với cùng kì năm ngoái. “Với nguồn cung lớn, phẩm chất cá tra của ta thích ứng với nhiều phân khúc thị trường”, ông Dũng dự báo.

“Cá tra Việt Nam hiếm khi được chào bán ở châu Âu với dạng khác hơn là miếng phi-lê cấp đông”, ông Rosenberger, phó Tổng giám đốc điều hành Công ty Nienstedt (Đức), nhà cung cấp công nghệ chế biến thực phẩm tiện dụng (convenience food), nhấn mạnh. Ông cho biết cá thanh (fish fingers) là thực phẩm tiện dụng được chế biến từ nguồn nguyên liệu Alaska Pollock nhập từ Mỹ, đang được tiêu thụ mạnh ở châu Âu, năm ngoái lên tới 100.000 tấn, riêng ở Đức là 60.000 tấn. Giá bán cá thanh tại Đức đang từ 50 xu đến 1,2 euro/100gram. Ngoài ra, vẫn theo ông Rosenberger, do biến động tỉ giá giữa euro và đôla Mỹ hiện nay làm cho giá nhập nguyên liệu Alaska Pollock cao nên giá thanh sản phẩm cá thanh châu Âu cũng tăng.

Dẫn số liệu, năm 2014, giá trị thủy hải sản Việt Nam xuất khẩu đạt 7,8 tỉ đô la Mỹ, trong đó cá tra chiếm 22,6%, ông Rosenberger nói: “Nếu Việt Nam thay đổi được ngành chế biến cá tra theo hướng tinh chế thì chắc chắn giá trị này sẽ tăng cao”.

Đã từng dự Hội chợ Vietfish 2014 và vừa đi khảo sát hai ngày trước hội thảo này tại một số doanh nghiệp chế biến xuất khẩu cá tra ở ĐBSCL, ông Rogenberger nhận xét: “Nguyên liệu cá tra của Việt Nam đang có cơ hội rất lớn với thị trường châu Âu vì sản phẩm chỉ mới cấp đông sơ, một lần (trong khi ở Trung Quốc là từ 2-3 lần) và vì biến động tỉ giá hiện nay. Ngoài ra, tuy công nghệ của các doanh nghiệp khá tốt nhưng mới dừng ở chế biến thô nên đa số doanh nghiệp muốn đổi mới công nghệ theo hướng tăng chất lượng và giá trị mà người tiêu dùng đang cần”.

Trao đổi với TBKTSG Online, ông Đào Anh Dũng, Phó chủ tịch UBND TP Cần Thơ, nói: “TP Cần Thơ có hơn 50 doanh nghiệp chế biến xuất khẩu cá tra nhưng tình hình chung giống như ông Rogenberger nhận xét. UBND TP Cần Thơ ủng hộ tối đa các doanh nghiệp cải tiến công nghệ theo hướng này”.

Tất nhiên đổi mới công nghệ chế biến phải đi đôi với hàng loạt nội dung khác từ con giống, thức ăn, qui trình, chất lượng, nguồn gốc nuôi, bao bì, mẫu mã, thương hiệu theo chuẩn quốc tế và theo tinh thần Nghị định 36 của Chính phủ cho tới vốn sản xuất, kinh doanh – đều là những vấn đề mà từ người nuôi tới doanh nghiệp, nhà quản lý, nhà khoa học đang lo tháo gỡ.

Theo Hiệp hội Cá tra Việt Nam, năm 2014, Việt Nam đã xuất khẩu cá tra đến 151 quốc gia và vùng lãnh thổ; đạt hơn 1,76 tỉ đô la Mỹ, tăng 0,4% so với cùng kỳ năm 2013. EU đứng đầu (19,5%), kế đến là Mỹ (19%) và đều giảm so với năm 2013. Các thị trường khác ổn định. Diện tích nuôi 3.516 hecta, sản lượng hơn 1,47 triệu tấn, giá cá nguyên liệu khoảng 25.000 đồng/kg.

Hai tháng đầu năm 2015, xuất khẩu được hơn 224,8 triệu đô la Mỹ, giảm 18,2% so với cùng kỳ năm 2014. Trong đó, Mỹ chiếm 21,7%, EU 17,8%, Mexico 9,8% (tăng 31,3%), ASEAN 8,7%, Trung Quốc 8,5% (tăng 58%), Colombia 5,6% (tăng 1,5%), Arập Xeut 3,1 %, Canada 2,5% (tăng 22,5%), các thị trường khác 22,3% (giảm 18,2%). Giá cá nguyen liệu hiện còn khoảng 23.000 đồng/kg.

* Bài đã đăng tại TBKTSG Online 8-4-2015:
http://mobile.thesaigontimes.vn/tinbaichitiet/128791/

Mở đường vào miền sông nước

Đội nắng chờ Nguyễn Ngọc Tư ký tặng

 
(Ghi nhận tại Hội sách đầu tiên ở ĐBSCL, từ 26 đến 31-3-2015, tại Cần Thơ)

Gần 10 giờ sáng 28-3, mặc nắng nóng, từng tốp bạn trẻ cầm sách che đầu, kiên nhẫn xếp hàng trước gian hàng NXB Trẻ chờ xin chữ ký của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. Nhiều bạn không chỉ mua cuốn tản văn mới nhất, Đong tấm lòng, mà còn mua những tác phẩm trước đây của Nguyễn Ngọc Tư, nhờ chị ký tặng. Ký tên “mệt nghỉ” hơn 200 cuốn sách từ 9 giờ đến 11 giờ, cô Tư vẫn cười tươi và nói: “Nhiều bạn đọc trẻ đồng bằng có vẻ rụt rè, mua sách không sung như ở Sài Gòn, nhưng rất tình cảm và thích gặp gỡ với tác giả như vầy”.

* Vui, tình cảm, hợp túi tiền

Chị Hà Thị Hồng Vân, quê An Giang, sinh viên năm 3 đại học Y Dược Cần Thơ, mua cuốn sách giá bìa 80.000 đồng này ở gian hàng công ty Tiki.vn (được giảm giá 20%), nói: “Thích đọc Nguyễn Ngọc Tư vì nó gần gũi, giản dị, thấm vào lòng” và cho biết sẽ mua thêm tiểu thuyết mới dịch của nhà văn Nhật Bản, Haruki Murakami. Hồng Vân nói tiếp: “Tôi mua sách qua mạng hoài nhưng vẫn thích đi mua sách giảm giá như vầy và Cần Thơ nên làm hội sách hằng năm”.

Nguyễn Ngọc Tư tặng chữ ký lên sách tại Hội sách Cần Thơ

Buổi tối, tại gian hàng công ty Phương Nam, giữa rừng người chen lấn, đạo diễn Lê Hoàng trẻ trung với sơ mi body đỏ, mắt kiếng đen, sôi nổi tiếp thị cuốn tiểu thuyết của mình, Sao thầy không mãi teen teen? và ký tặng ngay với ai mua cuốn sách giá bìa 97.000 đồng, được giảm 20%. Trong vòng nửa tiếng, ông đã cùng với nhân viên Phương Nam bán được 9 cuốn sách này. Bạn trẻ Hoàng Long ở Cần Thơ, nói: “Ái mộ ông đạo diễn này và thấy báo chí giới thiệu truyện hấp dẫn nên em mua sách của ổng”.

Ở gian hàng của NXB Kim Đồng, nhiều phụ huynh dẫn em bé tới chơi thi vẽ tranh có thưởng. Chị Nguyễn Thị Hồng Cẩm (Cần Thơ), đi cùng con trai gần hai tuổi, mua cho con truyện tranh Chuyện kể cho bé và mua cho mình bộ sách Nửa tiếng để trở thành người mẹ tuyệt vời, tất cả 205.000 đồng, đã giảm giá 35%. Chị Cẩm nói: “Tôi phải đi làm 8 tiếng mỗi ngày, nên tìm mua những cuốn sách này, hi vọng sẽ bổ ích cho cả hai mẹ con”. Gần đó, Mỹ Trinh, một cô giáo trẻ dạy tiếng Anh quê ở Hậu Giang, háo hức khi mua được bộ truyện tranh của Hwang Mi-ri, Tiểu thư Họ Hong, với giá giảm đồng hạng 5.000 đồng/cuốn (giá bìa mỗi cuốn 17.000 đồng). Cô giáo Trinh bộc bạch: “Dòng sách học đường dành cho tuổi mới lớn này tụi tôi đọc hồi cấp hai, giờ vẫn mê nhưng mấy năm nay không thấy bán ở Cần Thơ. Bán giá này thì hợp túi tiền sinh viên mới ra trường”.

Nguyễn Ngọc Tư...

... tặng chữ ký lên sách tại Hội sách Cần Thơ

Gian hàng của công ty Nhã Nam, tuy không rộng bằng gian hàng Phương Nam, Fahasa, Tiki.vn hay Hồng Ân, nhưng vẫn như bốn nơi đó, thường xuyên đông khách, nhất là vào buổi tối, có bữa chật người chen lấn. Ba nơi này đều bán giảm giá từ 10-50% (gian NXB Trẻ giảm tối đa 30%). Ở đây, cô giáo nghỉ hưu Lệ Thanh ở Cần Thơ, chọn mua quyển Lịch sử Việt Nam - từ nguồn gốc đến giữa thế kỉ XX của GS Lê Thành Khôi (giá bìa 180.000 đồng) và cho biết: “Tôi chờ cuốn sách này về Cần Thơ từ tết tới giờ, lại được giảm giá 20%, thích lắm”.

* Thị trường tiềm năng

Sau khi tìm hiểu thị trường miền Tây tại hội sách, ông Nguyễn Minh Nhựt, giám đốc NXB Trẻ, nói: “Sắp tới NXB Trẻ sẽ có thêm dòng sách mới, dòng sách giá rẻ, giá sách không quá 50% giá bình thường”. Ông Nhựt cho biết, gian hàng của NXB Trẻ ở đây doanh thu khoảng 50 triệu đồng/ngày, bằng 50% ở hội sách Hà Nội và bằng 1/5 ở hội sách Sài Gòn. Ông Nguyễn Minh Nhựt tỏ ra băn khoăn: “Có vẻ như giá sách của NXB Trẻ còn khá cao so với mức tiêu dùng chung của khu vực này. Nói điều này là trên cơ sở cùng một tựa sách của NXB Trẻ nhưng bạn đọc mua ở các gian hàng khác nhiều hơn do được giảm giá và khuyến mại tốt hơn vì NXB Trẻ không thể giảm giá sâu, nhất là với sách mới, do cam kết với đơn vị phát hành”.

Phụ trách gian hàng của công ty Phương Nam, bà Lương Xuân Mai, cho biết bán chạy nhất là sách tâm lý, giáo dục, sách văn học của tác giả trẻ và sách lịch sử. “Không ngờ bạn đọc độ tuổi 30 cũng mua nhiều sách từ tủ sách Sơn Nam, nhất là cuốn Đi và ghi nhớ mới ra (giá 75.000 đồng) và bộ sách Xưa & Nay, nhất là cuốn Nam bộ xưa & nay, có lẽ nhờ giá khoảng 100.000/cuốn, lại được giảm 20%”, bà Mai nói. Theo bà Mai, gian hàng này đã bán được khoảng 150 triệu đồng/ngày.

Tại Hội sách Cần Thơ

Trong khi đó, ông Đỗ Huy Quốc, giám đốc ngành sách của Tiki.vn (đơn vị chuyên bán sách qua mạng internet), nói: “Khách hàng miền Tây đa số tuổi trẻ và đi hội sách đông gấp đôi dự kiến của chúng tôi tuy sức mua không bằng ở hội sách Sài Gòn”. Ông Quốc cho biết Tiki.vn đem theo 20.000 tựa sách với 200.000 bản (trong số 160.000 tựa sách và 1,8 triệu bản của cả hội sách), doanh thu mỗi ngày khoảng 200 triệu đồng. “Lần đầu Cần Thơ tổ chức hội sách như vậy là rất tốt. So với Sài Gòn, sức mua bằng 1/3 thôi, nhưng tiềm năng của cả thị trường miền Tây là rất khả quan”, đại diện Tiki.vn nói.

Ông Lê Văn Tâm, phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ kiêm trưởng ban tổ chức hội sách, nói: “TP Cần Thơ sẽ duy trì hội sách này hai năm một lần, làm xen kẽ năm với hội sách TP.HCM”.



* Đã đăng báo SGTT 1-4-2015
http://www.sgtiepthi.vn/mo-duong-vao-mien-song-nuoc/