Thứ Ba, 2 tháng 5, 2017

Nhớ bài thơ “Hương Rừng Cà Mau”

Bài "Thay lời tựa" trong tập truyện ngắn nổi tiếng "Hương Rừng Cà Mau" của nhà văn Sơn Nam là một bài thơ hay. Bài thơ dài 28 câu viết về thuở tiền nhân xưa từ miền Trung tha hương vào khai hoang mở cõi phương Nam. Đó là một bài thơ độc đáo hiếm thấy của nhà văn Sơn Nam mà nhiều người đã thuộc lòng vì điệu buồn chất chứa trong từng âm điệu, câu chữ.

Nhưng có lẽ ít ai biết bài thơ đó nhà văn viết khi nào và ở đâu. Một hôm vào cuối năm 2000, gần Tết, nhà văn Sơn Nam ghé thăm Báo Cần Thơ (khi đó còn ở đường Lý Tự Trọng, TP Cần Thơ) và nhắn tôi qua chơi. Tôi chở ông về nhà mình, giở cuốn "Hương Rừng Cà Mau" do NXB Trẻ tái bản năm 1986, có chữ ký tặng bằng mực đỏ của ông ngày nào, rồi hỏi:

- Bài thơ này chú Tám làm hồi nào vậy?

Ông nheo nheo mắt, nói:

Nhà văn Sơn Nam và tác giả bài viết Huỳnh Kim tại Báo Cần Thơ vào cuối năm 2000.
Ảnh: VĂN KIM KHANH 

- Viết từ năm 1961, trong nhà tù Phú Lợi. Hồi đó chánh quyền Sài Gòn bỏ tù cái tội mình vẫn theo kháng chiến.

Rồi ông ngồi chép lại cả bài thơ trên mặt sau một tờ lịch lớn. Nét chữ của ông khi đó đã 75 tuổi mà bay bướm quá chừng. Cuối bài thơ, ông ghi:
"Viết thơ này từ năm 1961, nay cuối năm 2000 chép lại tặng nhà thơ Huỳnh Kim, bờ sông Hậu". Tôi đã nhờ thợ phủ la-mi-na và ép tờ lịch ấy lên một tấm gỗ để lưu giữ được lâu dài bút tích của nhà văn Sơn Nam.

Tôi treo kỷ vật này trên tường kế bên kệ sách và gắn kề bên nét chữ của ông, một chiếc lá cây khô hoang dã đã lìa cành tự khi nào. Chiếc lá ấy, nét chữ ấy, mỗi lần nhìn lên, như nghe có tiếng người xưa vọng lại.

Giờ, nhân kỷ niệm 30-4-2017, xin chép lại bài thơ này, hầu bạn đọc:

Trong khói sóng mênh mông
Có bóng người vô danh
Từ bên này sông Tiền
Qua bên kia sông Hậu
Mang theo chiếc độc huyền
Điệu thơ Lục Vân Tiên
Với câu chữ:

Kiến nghĩa bất vi vô dõng giả
Tới Cà Mau - Rạch Giá
Cất chòi đốt lửa giữa rừng thiêng
Muỗi vắt nhiều hơn cỏ
Chướng khí mù như sương
Thân không là lính thú
Sao chưa về cố hương?
Chiều chiều nghe vượn hú
Hoa lá rụng buồn buồn
Tiễn đưa về cửa biển
Những giọt nước lìa nguồn
Đôi tâm hồn cô tịch
Nghe lắng sầu cô thôn
Dưới trời mây heo hút
Hơi vọng cổ nương bờ tre bay vút
Điệu hò… ơ theo nước chảy chan hòa
Năm tháng đã trôi qua
Ray rứt mãi đời ta
Nắng mưa miền cố thổ
Phong sương mấy độ qua đường phố
Hạt bụi nghiêng mình nhớ đất quê…


Bút tích của nhà văn Sơn Nam chép lại bài thơ trên. Ảnh: H.KIM



Huỳnh Kim
* Bài đã đăng báo Cần Thơ Chủ nhật, 30-4-2017:


Hungary tài trợ xây dựng Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ

(TBKTSG Online) - Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ sẽ được khởi công vào đầu tháng 6-2017 với gói tài trợ ODA không lãi suất của Chính phủ Hungary trị giá 56,99 triệu euro.

Quang cảnh buổi làm việc của đoàn Hungary tại UBND thành phố Cần Thơ chiều 24-4.
Ảnh: Huỳnh Kim

Tại buổi làm việc vào chiều nay (24-4) tại Cần Thơ, ông Tombor Bálint, Cố vấn trưởng về chính trị thuộc Bộ Ngoại giao và Kinh tế đối ngoại Hungary, trưởng đoàn Hungary, đã thống nhất với Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ, ông Võ Thành Thống, về việc khởi công Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ vào đầu tháng 6 tới, với vốn vay ODA không lãi suất của Chính phủ Hungary trong 20 năm trị giá 56,99 triệu euro.

Ông Thống cho biết, Cần Thơ đã triển khai được 4 trong số 13 gói thầu của dự án này và mọi việc chuẩn bị sẽ xong vào cuối tháng 5 để đầu tháng 6 tới dự án được khởi công. Dự kiến, việc xây dựng bệnh viện này sẽ hoàn thành vào cuối năm 2018.

Theo báo cáo của bác sĩ Bùi Thị Lệ Phi, Giám đốc Sở Y tế Cần Thơ, chủ đầu tư, dự án này có tổng vốn 70,574 triệu euro; trong đó, vốn vay ODA của Chính phủ Hungary là 56,99 triệu euo, vốn đối ứng của thành phố Cần Thơ là 13,584 triệu euro.


Bệnh viên Ung bướu Cần Thơ có quy mô 500 gường, được thiết kế kiểu bệnh viện-khách sạn với trang thiết bị và phương pháp chữa trị ung bướu tiên tiến nhằm giảm chi phí, phù hợp khả năng chi trả của người dân ĐBSCL. Đây cũng sẽ là trung tâm nghiên cứu, đào tạo về điều trị ung bướu đầu ngành của Việt Nam.

Huỳnh Kim

* Đã đăng TBKTSG Online 24-4-2017:

Ba dự án ODA ở Cần Thơ đang ở giai đoạn nào?

Bà Võ Thị Hồng Ánh - Phó chủ tịch UBND
Thành phố Cần Thơ. Ảnh: Huỳnh KIm
(TBKTSG Online) - Cần Thơ đang xúc tiến ba dự án lớn vay vốn ODA về phát triển đô thị và xây dựng bệnh viện. Công việc này đang được làm tới đâu và người dân, doanh nghiệp… sẽ hưởng lợi ra sao? TBKTSG Online đã có cuộc trao đổi với bà Võ Thị Hồng Ánh, Phó chủ tịch UBND Thành phố Cần Thơ, xoay quanh vấn đề này.

TBKTSG Online: Thưa bà, quy mô của ba dự án ODA này ra sao?

- Bà Võ Thị Hồng Ánh: Dự án Nâng cấp đô thị đang vào giai đoạn hoàn thành, trị giá khoảng 110 triệu đô la Mỹ từ vốn vay ODA do Ngân hàng Thế giới (WB) cung cấp, nhằm nâng cấp các khu đô thị thu nhập thấp thuộc các quận Ninh Kiều, Cái Răng, Bình Thủy, Ô Môn.

Dự án Phát triển đô thị, được thực hiện từ năm 2016 đến năm 2022, là một dự án rất quan trọng trong kế hoạch phát triển của Cần Thơ. Vốn đầu tư hơn 312 triệu đô la gồm 242 triệu đô la vay từ WB, 10 triệu đô la tài trợ không hoàn lại từ SECO (Thụy Sỹ) và 60 triệu đô la vốn đối ứng của Cần Thơ. Bên cạnh việc quản lý ngập lụt của khu vực lõi đô thị để đảm bảo sự ổn định cho hoạt động của người dân và các tổ chức hoạt động, kinh doanh, tăng giá trị đất, dự án này còn hướng đến xây dựng một mô hình quản trị thành phố thông minh dựa trên nền tảng cơ sở dữ liệu chung. Qua đó, cung cấp được môi trường sống tốt, gia tăng thu hút các hoạt động đầu tư, tạo việc làm, người dân cũng như các nhà đầu tư có cơ hội cùng tham gia phát triển thành phố. Đây là nền tảng cho việc thu hút nguồn lực đầu tư của xã hội về lâu về dài, hướng Cần Thơ đến sự phát triển bền vững.


Cùng với đó là dự án Bệnh viện Ung bướu Thành phố Cần Thơ quy mô 500 giường, kinh phí hơn 70,5 triệu euro, trong đó hơn 80% do Chính phủ Hungary cho vay không lãi suất trong 20 năm, còn lại là vốn đối ứng của Cần Thơ. Công trình được thiết kế như một bệnh viện-khách sạn với trang thiết bị và phương pháp chữa trị ung bướu tiên tiến nhất với mục tiêu giảm được chi phí, phù hợp với khả năng chi trả của đa phần người dân ĐBSCL. Đồng thời, đây sẽ là một trung tâm nghiên cứu, đào tạo về điều trị ung bướu đầu ngành.

Ba dự án này đang được làm tới đâu rồi?

Phối cảnh cầu Quang Trung. Ảnh: Huỳnh Kim

- Dự án Nâng cấp đô thị sẽ hoàn thành cuối năm nay và hồ Bún Xáng là công trình cuối cùng. Những hạng mục, công trình đã hoàn thành như khu tái định cư Long Tuyền; các tuyến đường nối như đường Lê Hồng Phong từ khu hành chính quận Bình Thủy ra đường Võ Văn Kiệt và nhiều tuyến đường khác; các hệ thống trường học như trường Dân tộc nội trú ở Ô Môn, các trường ở quận Cái Răng, quận Ninh Kiều... Các khu vực được triển khai dự án đến nay đã không còn cảnh ô nhiễm môi trường, thiếu nước sạch, thiếu an ninh trật tự, thiếu hệ thống chiếu sáng… Người dân ở những khu vực này hiện nay còn có điều kiện kinh doanh ngay tại nơi cư ngụ của mình, tăng giá trị nhà đất, đời sống được cải thiện về vật chất và tinh thần.

Dự án Phát triển đô thị đã khởi động vào đầu năm nay. Kế hoạch tới quí 1-2018 sẽ khởi công tuyến đường giao thông mới; làm cầu Quang Trung 2; cầu qua sông Cần Thơ nối đường Trần Hoàng Na, đường dẫn cầu Cần Thơ; công trình kè, khu công viên và đường giao thông sau kè dọc theo sông Cần Thơ từ bến Ninh Kiều tới rạch Cái Sơn. Hiện nay, thành phố đang tập trung công tác bồi hoàn để có mặt bằng và trong năm nay sẽ tổ chức đấu thầu 2 tuyến đường hành lang giao thông kết nối đô thị giữa ba quận Cái Răng, Ninh Kiều và Bình Thủy.

Đối với dự án Bệnh viện Ung bướu Thành phố Cần Thơ, hiện đã xong việc chọn nhà thầu. Ngày hôm qua (24-4), đại diện Bộ Ngoại giao và Kinh tế đối ngoại Hungary vừa làm việc tiếp với Cần Thơ về văn kiện tài chính và hợp đồng thi công. Dự kiến tháng 6 tới, lễ khởi công bệnh viện sẽ được tổ chức. Kế hoạch đến cuối năm 2018 bệnh viện sẽ hoàn thành và vận hành.

Bà có thể nói rõ hơn về lợi ích của dự án Phát triển đô thị?

- Dự án Phát triển đô thị với mục tiêu là quản lý ngập lụt và kết nối hành lang giao thông đô thị để tạo điều kiện phát triển kinh tế, kết nối các khu vực là động lực phát triển của Thành phố Cần Thơ. 

Ví dụ như hành lang giao thông kết nối đô thị Cái Răng - Ninh Kiều - Bình Thủy là để tạo điều kiện cho đô thị Cái Răng và Bình Thủy cùng phát triển với Ninh Kiều. Hành lang giao thông này gồm các hạng mục xây thêm cầu Quang Trung 2 để giảm áp lực và tai nạn giao thông; làm cầu bắc qua sông Cần Thơ nối đường Trần Hoàng Na với đường dẫn cầu Cần Thơ. Nó sẽ hình thành một trục dọc đô thị kết nối những trục ngang chính của khu đô thị trung tâm, gồm các trục đường Nguyễn Văn Cừ, 3-2, 30-4, Tầm Vu, đường dẫn cầu Cần Thơ. Ngoài ra còn đầu tư mới đường chính đô thị theo trục ngang, từ hẻm 91 nối đường Cách Mạng Tháng Tám tới rạch Mương Khai để hướng tới kết nối với tỉnh lộ 918. Tuyến ngang này là tiền đề cho sự kết nối với khu đô thị sinh thái Phong Điền. Trong xây dựng dự án, các tuyến này liên kết với nhau hình thành vùng đê bao quản lý ngập, thích ứng với biến đổi khí hậu. Toàn bộ rộng hơn 2.600 ha, kéo dài tới rạch Cái Sơn, đường Hoàng Quốc Việt vòng qua bến Ninh Kiều ra tới bờ sông Cần Thơ và khép vào rạch Khai Luông.

Riêng hợp phần hỗ trợ kỹ thuật trong dự án này, khi nào xúc tiến?

- Chúng tôi đang cùng các chuyên gia quốc tế làm hợp phần hỗ trợ kỹ thuật song song với biện pháp công trình để lồng ghép vào việc huy động nguồn lực từ các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, gia đình đồng hành cùng dự án. Dự án đi qua chỗ nào thì tạo điều kiện cho bà còn ở đó có cơ hội tham gia phát triển kinh tế thông qua khai thác du lịch, dịch vụ và thương mại. Sẽ kết hợp đa dạng các hình thức như công viên, đường đi bộ, không gian công cộng, khu vực có cảnh quan đẹp, tạo không gian sinh hoạt cộng đồng thu hút du khách như cách làm ở cầu đi bộ Ninh Kiều từ hơn một năm nay.

Dự án Phát triển đô thị này rất cần kíp cho Cần Thơ trước tình hình biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn, sạt lở, hạn hán và ngập đô thị đang gia tăng. Dự án này đưa vào mô hình quản lý ngập cho khu vực trung tâm Thành phố Cần Thơ, qua đó bảo vệ các công trình đầu mối cấp thành phố và cấp vùng trên địa bàn liên quan tới đào tạo nhân lực, chăm sóc sức khỏe, tài chính, thương mại… Mô hình quản lý rủi ro này sẽ tạo ổn định cho người dân, người lao động của Cần Thơ và cả vùng. Các doanh nghiệp, nhà đầu tư sẽ càng yên tâm hơn để tiếp tục mở rộng đầu tư vào Cần Thơ.

Đặc biệt, trong dự án còn có hợp phần hỗ trợ kỹ thuật về công tác quản lý, điều hành thông minh không chỉ cho đội ngũ quản lý mà còn gắn với sự tham gia của cả xã hội. Hệ thống “cơ sở dữ liệu dùng chung” liên quan tới việc theo dõi, điều tiết chống ngập về môi trường, về quản lý đất đai, quản lý đô thị, cấp phép xây dựng, các hệ thống bản đồ… tất cả sẽ có ở đây và được tích hợp về trung ương trong chỉ số dữ liệu quốc gia.

Và hiệu quả đằng sau đó chính là tạo điều kiện cho cải cách hành chính. Nó sẽ tác động rất lớn cho việc ổn định, tạo công ăn việc làm, phát triển kinh tế. Người dân cùng các doanh nghiệp sẽ được hưởng thụ trực tiếp thông qua môi trường an toàn, có được nhiều thông tin và tạo được nhiều công ăn việc làm hơn.

Thưa bà, gần đây Cần Thơ đón nhiều đoàn nước ngoài đến tìm hiểu cơ hội đầu tư. Vậy, các dự án trên góp phần gì?

- Bà Tổng lãnh sự Mỹ đã giới thiệu một đơn vị cùng thành phố Cần Thơ làm việc về phát triển cảng.
Một đoàn doanh nghiệp Nhật Bản giới thiệu công nghệ bảo vệ bờ kè, bảo vệ những khu vực bị nước ngập, bảo đảm công trình cho người dân, tạo ra nước sạch phục vụ cho người dân ở những khu vực chưa có nước sạch và hứa sẽ triển khai các chương trình đó.

Một đoàn doanh nghiệp Nhật khác giới thiệu công nghệ chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời kèm công nghệ quản lý về an ninh chống trộm và phát wifi phục vụ cho du khách và người dân trong khu dân cư. Dự kiến, công nghệ này sẽ được áp dụng thí điểm tại hồ Bún Xáng.

Ngoài ra, một trường đại học Hàn Quốc đã cử chuyên gia đến tập huấn cho 40 người tại Cần Thơ và chuẩn bị tổ chức một lớp nữa vào tháng 9 này tại Hàn Quốc về bảo vệ môi trường.

Đại diện Liên đoàn đô thị Canada cũng đã làm việc và dự kiến tháng 5 tới sẽ tiếp tục kết nối các doanh nghiệp Canada với doanh nghiệp Cần Thơ nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao của Cần Thơ để xuất khẩu qua Canada.

Việc giải ngân cho hai dự án ODA vay vốn WB có trở ngại gì không, thưa bà?

- Về giải ngân thì hiện nay cũng hơi có khó khăn do giai đoạn này Chính phủ đang rà soát lại trần nợ công nên vốn rót vào hơi chậm làm cho tiến độ dự án bị ảnh hưởng ít nhiều. Nhưng hiện nay Thành phố Cần Thơ đang hỗ trợ bằng mọi giải pháp để nhà thầu yên tâm tăng cường lực lượng đẩy nhanh tiến độ dự án. Thành phố cũng chỉ đạo các sở, ngành tập trung phối hợp hoàn thành các thủ tục để hỗ trợ nhà thầu. Các bộ, ngành cũng hỗ trợ thành phố, dự kiến sẽ trình Chính phủ để trong tháng 4 này tiếp tục giải ngân vốn ODA.

Hiện dự án Nâng cấp đô thị đến cuối năm nay kết thúc, tiền còn lại cần khoảng 400 tỉ đồng. Còn dự án về Phát triển đô thị thì mới khởi động, nhu cầu cần trước khoảng 300 tỉ đồng.

Huỳnh Kim

* Đã đăng TBKTSG Online 25-4-2017:
http://www.thesaigontimes.vn/159381/Ba-du-an-ODA-o-Can-Tho-dang-o-giai-doan-nao.html

Tàu hàng quốc tế đầu tiên cập cảng Tân cảng Cái Cui

(TBKTSG Online) - Chiều ngày 21-4, cảng Tân cảng Cái Cui ở thành phố Cần Thơ đã đón chuyến tàu quốc tế đầu tiên chở bò sống nhập khẩu từ Úc.

Tàu GL LAN XIU thuộc Công ty Glocal Japan Inc. của Nhật (dài 120 m, trọng tải 6.296 tấn) xuất phát từ cảng Darwin (Úc) chở 1.768 con bò sống do Công ty Seavina nhập khẩu về khu Công nghiệp Trà Nóc ở Cần Thơ. Chuyến tàu này đã đi qua luồng kênh Quan Chánh Bố (tỉnh Trà Vinh) ở cửa sông Hậu, cách Cái Cui khoảng 100 km.

Tàu GL LAN XIU của Nhật chở 1.768 con bò Úc đang cập Tân cảng Cái Cui
vào chiều ngày 21-4-2017. Ảnh: Huỳnh Kim
Đây là lần đầu tiên động vật sống được vận chuyển bằng tàu biển nước ngoài nhập trực tiếp về cảng biển ở đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL). Ngay trong chiều và tối nay, 1.768 con bò này đã được chở bằng ô tô về trại bò ở Trà Nóc để phục vụ cho hệ thống phân phối bò Úc thuộc cửa hàng Bò Khỏe ở Cần Thơ.


Bò Úc từ tàu GL LAN XIU đang xuống xe tại đi Trà Nóc vào chiều tối ngày 21-4-2017.
Ảnh: Huỳnh Kim

Trao đổi với TBKTSG Online, ông Vũ Khánh Dương, Giám đốc cơ quan khu vực ĐBSCL Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn (SNP) kiêm Giám đốc cảng Tân cảng Cái Cui cho biết, sau khi SNP mở tuyến tàu container trực tiếp đi thẳng từ Hải Phòng vào Tân cảng Cái Cui với tần suất 1 chuyến/tuần vào ngày 24-10-2016, đây là chuyến tàu quốc tế đầu tiên vào cảng Tân cảng Cái Cui.

Cũng theo ông Dương, SNP đã thống nhất với hãng tàu SWIRE (Singapore) mở thêm những tuyến tàu container gom hàng (container feeder) quốc tế nối với ĐBSCL. Trước mắt là tuyến Tân cảng Cái Cui -  Singapore - Cảng K'Lang vào tháng 6-2017 và tuyến Tân cảng Cái Cui - Nam Trung Quốc - Hong Kong vào tháng 8-2017 với tần suất 1 chuyến/tuần cho mỗi tuyến với tổng sản lượng dự kiến trên 5.000 TEU/tháng, trong đó hàng thủy sản chiếm trên 65%.

Huỳnh Kim

* Đã đăng tại TBKTSG Online 21-4-2017: